තොරතුරු පිරික්සීම
මෙම ප්‍රකාශයේ වැරදි නිවැරදි බව ඇගයීම සඳහා, FactCheck.lk මගින් ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ (CBSL) දෛනික කටයුතු දත්ත පරිශීලනය කොට ඇත.
FactCheck.lk මඟින් මීට පෙර අවස්ථාවකදීද පෙන්වා දී ඇති පරිදි, මුදල් මුද්‍රණය කිරීම වඩාත් විධිමත් ලෙසින් හඳුන්වන්නේ රජයේ අයවැය හිඟය සඳහා මුදල් සෙවීම (හිග මුල්‍යකරණය) ලෙසිනි. එනම්, භාණ්ඩාගාරයෙන් නිකුත් කරනු ලබන රාජ්‍ය සුරැකුම්පත් සෘජුවම මිලදී ගැනීම සඳහා මහ බැංකුව විසින් අළුතින් මුදල් අච්චු ගසා ඒ හරහා රජයේ අයවැය හිඟය පියවන්නට කටයුතු කිරීම මෙයින් දැක්වේ. මහ බැංකුව විසින් මිලදී ගත් රාජ්‍ය සුරැකුම්පත්වල අගය, ඒවායේ ප්‍රකාශිත අගය හෝ පොත් අගය හෝ (වෙළඳපොළ සඳහා ලකුණු කළ) ඔස්සේ වාර්තා කළ හැක (නිදර්ශක අංක 1 බලන්න).
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයා විසින් සඳහන් කළ රුපියල් බිලියන 831 ක අගය, ඇතැම් විට 2019 නොවැම්බර් 28 දින තිබූ රුපියල් බිලියන 88 සිට 2021 මාර්තු 31 වන විට රුපියල් බිලියන 919 ක් දක්වා වූ හිඟ පොත් අගයේ වැඩිවීමට බැර කළ හැකි බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ දත්ත මගින් පෙනී යයි.
මුද්‍රණය කළ මුදල් ප්‍රමාණය ගණනය කිරීමේදී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයා විසින් වැරදි දෙකක් සිදුකොට ඇත (නිදර්ශක අංක 2 බලන්න). පළමුව, මෙම රජය බලයට පත්වූ දිනය ලෙසින් ඔහු සඳහන් කරන දිනය නිවැරදි නොවේ. එය 2019 නොවැම්බර් 28 නොව, 2019 නොවැම්බර් 21 (නව අග්‍රාමාත්‍යවරයා සිය ධූරයේ වැඩ භාරගත් දිනය) විය යුතුය. දෙවනුව, මුද්‍රණය කළ මුදල් ප්‍රමාණය වඩාත් ආසන්න අගයකට ගණනය කළ හැක්කේ භාණ්ඩාගාර බිල්පත්වල පොත් අගයෙන් නොව, ප්‍රකාශිත අගයෙනි. 2019 නොවැම්බර් 21 දින සිට 2021 මාර්තු 31 දක්වා භාණ්ඩාගාර බිල්පත්වල ප්‍රකාශිත අගය රුපියල් බිලියන 80 ක සිට රුපියල් බිලියන 842 ක් දක්වා වැඩි වී ඇත. එනිසා, මෙම කාලසීමාව අතරතුර මුද්‍රණය කර ඇති මුදල් ප්‍රමාණය රුපියල් බිලියන 762 ක් ලෙස දැක්විය හැක. එය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී අනුර කුමාර දිසානායක විසින් සඳහන් කළ අගයට වඩා 9% කින් අඩු අගයකි (නිදර්ශකය 1 බලන්න).
ඒ අනුව, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයාගේ ප්‍රකාශය අර්ධ වශයෙන් නිවැරදි යැයි අපි ප්‍රකාශ කරමු.
* FactCheck.lk හි නිශ්චය පාදක වී ඇත්තේ පොදු ජනයාට ප්‍රවේශ විය හැකි, වඩාත්ම යාවත්කාලීන වූ තොරතුරු මතයි. අපගේ සෑම FactCheck.lk විශ්ලේෂණයක් සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම මෙම FactCheck.lk විශ්ලේෂණය සම්බන්ධයෙන්ද වෙනත් නව තොරතුරු අනාවරණය වන්නේ නම්, FactCheck.lk හි මෙම ඇගැයීමද ඊට අනුකූලව යාවත්කාලීන කිරීමට අප සූදානම්.
නිදර්ශක අංක 1 : ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ භාණ්ඩාගාර බිල්පත් පිළිබඳ නිවැරදි ගණනය කිරීම, රුපියල් බිලියනවලින්
නිදර්ශක අංක 2: ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ භාණ්ඩාගාර බිල්පත් පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයාගේ ගණනය කිරීම, රුපියල් බිලියනවලින්
මූලාශ්‍රය
ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව, දත්ත පුස්තකාලය, දෛනික කටයුතු, ප්‍රවේශය: https://www.cbsl.lk/eResearch/Modules/RD/SearchPages/Indicators_DailyOperationsNew.aspx
ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව, වාර්ෂික වාර්තා, 2020, විශේෂ සංඛ්‍යාලේඛන පරිශිෂ්ටය, ප්‍රවේශය: https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/publications/annual_report/2020/en/16_S_Appendix.pdf